ความทุกข์เป็นองค์ประกอบสำคัญของชีวิต
เป็นที่รับรู้และรับทราบกันโดยทั่วไปแล้วว่า คนเราทุกคนที่เกิดมา ล้วนแล้วแต่มีความทุกข์เป็นองค์ประกอบสำคัญของชีวิต หากจะมีความสุขอยู่บ้างก็จริง แต่นั่นก็นับว่าน้อยนิดเหลือเกิน หากจะเทียบกันความทุกข์ที่ต้องประสบพบเจอตั้งแต่เกิดจนกระทั่งถึงปัจจุบัน และนับตั้งแต่ปัจจุบันจนถึงลมหายใจสุดท้ายของชีวิต
แต่คุณเชื่อหรือไม่ว่า มีบุคคลที่ได้รับการยกเว้นเป็นพิเศษ ได้สิทธิ์ในการไม่ต้องทุกข์ร้อนอะไรใดๆ เหมือนคนอื่นๆ เค้า ซึ่งคนที่กำลังกล่าวถึงอยู่นี้ก็คือ
1. คนบ้า
ช่แล้วครับ “คนบ้า” ไม่ได้อ่านผิด หรือว่าเขียนผิดแต่อย่างใด เป็นคำคำนี้จริงๆ ที่จัดคนบ้าอยู่ในประเภทของคนที่ไม่มีความทุกข์ร้อนใดๆ ก็มีสาเหตุมาจากการที่คนบ้านั้น ไม่ต้องรู้สึกทุกข์ร้อนใดๆ ไม่ต้องคิดมาก ไม่ต้องวิตกกังวล ไม่ต้องวางแผนเพื่ออนาคต ไม่ต้องกลัวว่าคนอื่นจะมองยังไง สังคมจะมองยังไง ไม่ต้องไปแคร์สายตาใคร อยากทำอะไรก็ทำ ไม่ต้องอยู่ในสภาวการณ์ที่กดดับ
เมื่อพูดถึงตรงนี้แล้ว หลายคนก็อาจจะแย้งว่า คุณจะมารู้ได้อย่างไรว่าคนบ้าไม่ได้ทุกข์ร้อนกังวลอะไร คุณเคยเป็นบ้าแล้วหรือ ถึงได้รู้ว่าคนบ้าไม่ต้องทุกข์ร้อนอะไร
ขอสารภาพตรงนี้เลยครับว่า ผู้เขียนเองก็ยังไม่เคยผ่านช่วงอารมณ์ความรู้สึกตรงนั้นมาก่อน แต่หากพิจารณากันในด้านของสภาวะจิตใจของคนบ้าที่มีสติหลุดไปแล้ว อารมณ์ของคนบ้านั้น มักจะตัดความกระดากอายออกไปได้ ตัดระบบเชื่อมโยงของเหตุผลไปได้บางส่วน มีสติไม่ได้กำกับอยู่กับปัจจุบันขณะ ส่วนมาก็จะคิดวนเวียนอยู่กับเรื่องราวในอดีต ที่ตนเคยประสบพบเจอมา การอยู่กับปัจจุบันขณะ การเสวยอารมณ์ปัจจุบัน และความวาดฝันถึงอนาคตจึงไม่ไม่เกิดขึ้นกับคนบ้า หรือหากจะสามารถเกิดขึ้นได้บ้างก็จริง แต่ก็ขาดความเชื่อมโยงที่สมเหตุสมผล หรือขาดความสมบูรณ์ไป ไม่เหมือนคนปกติ
ดังนั้น เรื่องทุกข์ร้อนต่างๆ จึงไม่สามารถครอบงำคนบ้าได้ เพราะคนบ้าขาดความคิดด้วยระบบของเหตุผลที่สมบูรณ์แบบ และไม่ได้คิดอยู่บนพื้นฐานของความจริงในปัจจุบันขณะนั่นเอง
ถึงกระนั้นก็เถอะ จะว่าคนบ้าไม่รู้สึกทุกข์ใจ เสียใจไปอย่างสิ้นเชิงก็เป็นการกล่าวที่ไม่ถูกนัก เพราะคนบ้าก็ยังมีความรู้สึกระแวงหวาดกลัว รู้สึกอ่อนไหวเสียใจ มีความรู้สึกเจ็บปวด หนาวร้อน รู้สึกหิวกระหายได้เช่นเดียวกัน นี่เป็นความทุกข์ประจำสังขารและความทุกข์ที่จรเข้ามาเบียดเบียนได้ไม่เว้นแม้แต่คนบ้า แต่ความทุกข์ทางใจ ไม่สามารถครอบงำคนที่เป็นบ้าได้เลย คนบ้าจึงไม่ต้องทุกข์ร้อนเท่ากับคนปกติ แหม..พอพูดมาถึงตรงนี้แล้วก็คิดอยากจะเป็นบ้าบ้าง ลองดูสิว่า จะเหมือนกับบทความนี้กล่าวไว้หรือไม่
2. คนที่ตายแล้ว
แน่นอนที่สุด คนที่ตายแล้ว ไม่มีการรับรู้เสวยเวทนาหรืออารมณ์ใดๆ เพราะไม่มีวิญญาณอันเป็นตัวรับรู้อารมณ์ใดๆ แล้ว คงเหลือแต่สภาพของสรีระสังขารหรือเป็นแต่เพียงซากศพเท่านั้น ย่อมไม่รู้สึกเป็นทุกข์เดือดร้อนอะไร ที่กล่าวมานี้ กล่าวถึงเฉพาะแต่ตัวร่างกายหรือสรีระสังขารที่นอนสงบนิ่งปราศจากลมหายใจแล้วเท่านั้นนะครับ ที่ความทุกข์ไม่สามารถครอบงำหรือส่งผลกระทบกับซากศพไร้วิญญาณได้ แต่ใครเล่าจะรู้ว่า ดวงจิตหรือดวงวิญญาณของผู้ที่ยังเป็นปุถุชนมีกิเลสอยู่นั้น ก็ยังเสวยความทุกข์ด้วยวิบากกรรมที่เคยทำมาอยู่ไม่อาจหนีพ้นได้อยู่นั่นเอง
3. คนที่ทุกข์เสียจนชินชา
คนประเภทนี้จะกล่าวว่าเป็นคนที่ไม่มีความทุกข์เลยก็ออกจะกล่าวเกินไปนัก และออกจะผิดจากความเป็นจริงเสียด้วย
ซึ่งหากจะว่าไปแล้ว คนประเภทนี้คือคนที่มีความทุกข์มาก มีความทุกข์หนัก มีความทุกข์แบบต่อเนื่อง ติดต่อ ไม่มีระยะเวลาให้ได้เว้นว่างสักเสี้ยววินาทีหนึ่งจากความทุกข์
เรียกว่า เป็นผู้มีความทุกข์จนชินชา จนแยกไม่ออกว่าอะไรเป็นความทุกข์ และอะไรที่เรียกว่าความสุข เพราะชีวิตที่ผ่านมาเขาเคยได้รับแต่ความทุกข์เพียงอย่างเดียวเท่านั้น ไม่เคยได้ลิ้มรสสัมผัสกับความสุขเลยสักครั้ง
บุคคลประเภทนี้ก็เลยรู้สึกว่าตนเองก็ไม่ได้ทุกข์เดือดร้อนอะไร หรือมีความรู้สึกว่าความทุกข์จะส่งผลให้เกิดความรู้สึกที่แตกต่างอะไร เพราะชีวิตที่ผ่านมาก็มีแต่ความทุกข์อยู่แล้ว จะทุกข์ต่อไปอีกก็ไม่เห็นจะแปลกอะไร
4. พระอรหันต์
พระอรหันต์ท่านเป็นผู้ที่หมดกิเลสทั้งมวลแล้ว เป็นพระอริยบุคคลชั้นสูงสุด ที่ไม่ต้องกลับมาเวียนว่ายตายเกิดในวัฏฏสงสารอีกต่อไปแล้ว เพราะสามารถดับกิเลสทั้งปวงได้แล้ว ไม่มีสิ่งใดที่จะมาทำให้ท่านต้องทุกข์ได้อีกแล้ว
ความทุกข์ในที่นี้หมายถึงความทุกข์ใจ เพราะพระอรหันต์เป็นผู้ที่สามารถยกใจพ้นจากความทุกข์ทั้งปวงได้แล้ว ไม่มีใครเลยที่จะมาทำให้พระอรหันต์เกิดควาทุกข์ใจได้เลย ทั้งนี้ก็เป็นผลมาจากการได้บรรลุพระอรหันต์ของท่านนั่นเอง
แต่ถึงอย่างนั้นก็อย่าเพิ่งไปเหมารวมว่าพระอรหันต์ไม่มีควาทุกข์ร้อนอะไรเลย ที่ว่าไม่มีทุกข์แล้วนั้น หมายความว่า ไม่มีทุกข์ทางใจเท่านั้น แต่ท่านต้องเสวยทุกขเวทนาที่เกิดขึ้นทางกาย หรือทุกข์ประจำสังขารและทุกข์จรอยู่เช่นเดียวกับคนธรรมดาสามัญโดยทั่วไป เช่น ความปวด ความเมื่อย ความคัน ควาเจ็บปวด ความแสบ ความหนาว ความร้อน ความหิว ความกระหาย การขับถ่าย การชำระล้างร่างกาย เป็นต้น