ไม่มีสิ่งใดที่จะเที่ยงแท้ถาวร จีรังยั่งยืน คงสภาพอยู่แบบเดิมไม่เปลี่ยนแปลง ผุพัง หรือสูญสลายหายไป สรรพสิ่งล้วนแล้วแต่ตกอยู่ในหลักอนิจจังคือความไม่เที่ยงด้วยกันทั้งสิ้น
ของใช้ต่างๆ ที่เป็นเครื่องอำนวยความสะดวกในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็น อาหารการกิน เครื่องนุ่งห่มเสื้อผ้าอาภรณ์ ที่อยู่อาศัยเคหสถานบ้านช่อง หรือแม้กระทั่งหยูกยารักษาอาการเจ็บไข้ได้ป่วย รวมไปจนถึงยวดยานพาหนะ เครื่องมือสื่อสาร และเครื่องอำนวยความสะดวกอื่นๆ อีกมากมายที่เราใช้ในชีวิตประจำวัน ก็ล้วนแล้วแต่เคยเป็นของใหม่ ของสด ของที่ไม่เคยผ่านการใช้งานมาก่อน
เมื่อเรานำมาใช้ในการอุปโภคบริโภคเพื่ออำนวยความสะดวกให้กับชีวิตของเรา สิ่งต่างๆ เหล่านั้นก็จะมีความเสื่อม ความคร่ำคร่า ความชำรุด ความทรุดโทรมไปตามกาลเวลา
ผู้ใช้สอยจึงต้องคอยดูแลเอาใจใส่ ปรนนิบัติบำรุงเครื่องไม้เครื่องมือ อุปกรณ์เครื่องใช้ ยวดยานพาหนะ อุปกรณ์สื่อสาร อุปกรณ์เครื่องครัว และทัพพสัมภาระของอาคารบ้านเรือนเป็นต้นนั้น ให้กลับมามีสภาพใช้การได้ดีเช่นเดิม
และอาจจะมีการอัพเกรด โดยการเลือกใช้อะไหล่อุปกรณ์ที่มีความแข็งแรง ทนทาน สวยงาม และมีความสะดวกสบายในการใช้สอยตอบสนองความต้องการของเราให้มีประสิทธิภาพยิ่งๆ ขึ้นไปอีก
ที่กล่าวไปข้างต้นนั้น เป็นการซ่อมแซม อัพเกรดสิ่งอุปกรณ์ภายนอกเท่านั้น ซึ่งก็จะพิจารณาเห็นได้ว่า มีความจำเป็นอย่างยวดยิ่งในชีวิตประจำวันของคนเรา
จะกล่าวต่อไปถึงสังขารร่างกายอันนี้ก็เช่นเดียวกัน เราใช้ร่างกายอวัยวะต่างๆ เพื่อสนองตอบต่อความต้องการของจิตใจเรามาตั้งแต่เกิดจนกระทั่งปัจจุบัน
แน่นอนที่สุดว่า ร่างกายของเราได้เปลี่ยนสภาพต่างไปจากเดิมที่เคยเป็น และมีบางส่วนที่ไม่ได้เปลี่ยนแปลงไปในทางเจริญเติบโตแล้ว หากแต่เปลี่ยนแปลงไปในทางเสื่อมถอย ทรุดโทรม ทุพพลภาพ
จึงมีความจำเป็นอยู่เอง ที่จะต้องหันมาดูแลเอาใจใส่สุขภาพร่างกายนี้ ให้คงสภาพความแข็งแรง สามารถใช้งานได้อย่างเต็มศักยภาพ และซ่อมแซมอวัยวะส่วนที่สึกหรอให้มีสภาพเพียงพอที่จะทำงานได้ตามเดิม ถึงแม้จะไม่เต็มประสิทธิภาพ ๑๐๐ เปอร์เซ็นต์ก็ตาม ขอเพียงแค่สามารถยืดอายุการใช้งานได้อีกแม้จะเป็นระยะเวลาอันสั้นก็จำยอม
เมื่อกล่าวถึงสิ่งอุปกรณ์ภายนอก และร่างกายสังขารที่เสื่อมสภาพ และต้องการความดูแลเอาใจใส่ เสริมพลังให้สามารถทำงานได้ตามที่ควรจะเป็นดังกล่าวแล้ว องค์ประกอบอีกประการหนึ่งในชีวิตที่มีความสำคัญมากๆ แต่มักจะถูกหลงลืมทิ้งประเด็นไปในการใช้ชีวิตของคนเรานั้นก็คือ “จิตใจ”
“สภาพจิตใจ” ถือว่ามีความสำคัญมากๆ ถือว่าเป็นหัวใจสำคัญ เป็นเสมือนเข็มทิศ หรือหางเสือที่จะควบคุมชีวิตให้ดำเนินไปสู่ทิศทางที่ดีหรือร้าย ประสบความสำเร็จหรือล้มเหลวก็ได้ทั้งนั้น
เมื่อสภาพจิตใจของคนเราต้องผ่านกับสภาพสังคม บุคคล และสิ่งยั่วยุต่างๆ อยู่เสมอ ทำให้จิตเดิมแท้ที่เป็นสภาวะเป็น “จิตประภัสสร” ที่มีความบริสุทธิ์ สะอาด ไร้มลทิน จำต้องแปดเปื้อน ขุ่นคลั่กไปด้วยมลทินคือความโลภ โกรธ หลงต่างๆ ทำให้สภาพจิตที่เคยมีพลังบวก สภาพจิตที่มีอานุภาพ ต้องกลายสภาพเป็นสภาพจิตที่เสื่อมศักยภาพ เสื่อมพลังและอานุภาพ จากพลังบวกค่อยๆ กลายเป็นพลังลบ และสกปรกเศร้าหมองได้ในที่สุด
หากไม่มีการเช็คสภาพ เพื่อฟื้นฟู ปรับฟื้นสภาพของจิตใจได้อย่างทันท่วงทีแล้ว สภาพจิตของเราก็อาจจะกลายสภาพเป็นสีสกปรกหนาทึบ ยึดติดแน่น จนยากจะชำระให้บรรเทาได้ ก็จะเป็นเรื่องที่น่ากลัวไม่ใช่น้อย
เพราะจิตใจของคนเรานั้นย่อมจะบังคับบัญชา ให้กายและวาจาของเรากระทำหรือเปล่งคำพูดอันไม่พึงประสงค์ ก่อให้เกิดความเดือดร้อนวุ่นวาย ทั้งกับตนเองและสังคมรอบข้างได้ กลายเป็นผู้ที่สังคมไม่ต้องการ ลดหมดคุณค่าราคาความเป็นมนุษย์ในที่สุด
ดังนั้น เราทุกคนจึงควรหมั่นกระทำคุณงามความดี และหมั่นตรวจเช็คสภาพจิตใจของเราว่า มีสภาพที่ดีมาก ดีน้อย พอใช้ หรือต้องปรับปรุงแก้ไขอย่างไร
เมื่อผลการตรวจเช็คสภาพจิตใจของเรามีผลออกมาเป็นอย่างไร มีเกณฑ์อยู่ในระดับใด ซึ่งไม่ว่าสภาพจิตใจของเราจะอยู่ในระดับวิกฤต ในระดับสีดำ สีแดง สีส้ม สีเหลือง หรือสีเขียวอย่างไร ก็จะได้หาวิธีการปรับฟื้นสภาพจิตใจของเราให้พ้นจากสภาวะวิกฤตอันตราย กลายมาสู่สภาวะที่ดีมีศักยภาพ มีพลังด้านบวก เพื่อแพร่พลังด้านบวกในจิตใจของเรา ไปสู่คนรอบข้าง และสู่สังคมโลกในที่สุด
ซึ่งนอกจากสภาพจิตใจที่เราตรวจพบจะสามารถฟื้นฟูศักยภาพให้กลับมาใช้งานได้ดีเหมือนเดิมแล้ว “จิตใจ” ของคนเรายังมีสภาวะพิเศษอีกประการหนึ่งก็คือ “สามารถเสริมสร้างความแข็งแกร่ง อัพเกรด พัฒนาให้เป็นจิตเวอร์ชั่นใหม่ที่มีความแข็งแรง ทนทาน อำนวยประโยชน์ และพัฒนาไปสู่ความดียิ่งๆ ขึ้นไปได้ด้วย
เป็นคำตอบของคำถามที่มักจะพบได้บ่อยๆ ที่ว่า “ทำไมเราต้องละความชั่ว ทำแต่ความดี และทำไมเราจะต้องพัฒนาจิตของตนให้งดงามผ่องใสเบิกบาน” ซึ่งเหตุผลก็เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของเราให้ดียิ่งๆ ขึ้นไปนั่นเอง สมดังคำประพันธ์ที่ว่า
“เมื่อไม่ได้พัฒนาที่จิตใจ จะพัฒนาด้านใดๆ ก็ไร้ผล การพัฒนาจึงต้องเริ่มที่ใจคน เพื่อเกิดผลพัฒนาที่ถาวร”
มาร่วมกันตรวจเช็คสภาพจิตใจของเราไปพร้อมๆ กันนะครับ เพื่อชีวิตที่ดีกว่าในวันพรุ่งนี้ ขอขอบพระคุณสำหรับท่านที่อ่านบทความมาตั้งแต่ต้นจนจบ, อ่านได้ครึ่งๆ กลางๆ, อ่านได้นิดๆ หน่อยๆ และเพียงแค่เปิดมาอ่านผ่านๆ เห็นแว๊บๆ กระผมก็แสนปลื้มปีติ และขอขอบคุณทุกท่านมา ณ โอกาสนี้ด้วยครับ…